Tel: (085) 060 17 15
12 maart 2020

Werkdruk in de zorg

[et_pb_section fb_built=”1″ _builder_version=”4.4.0″ background_color=”#fcfcfc” custom_margin=”||||false|false”][et_pb_row _builder_version=”4.4.0″][et_pb_column type=”4_4″ _builder_version=”4.4.0″][et_pb_text admin_label=”Korte intro” _builder_version=”4.4.0″ text_font=”|600|||||||” text_font_size=”16px” min_height=”11px” custom_padding=”||0px||false|false”]

Werkdruk, de directe weg naar een burn-out?

De publicaties over het hoge ziekteverzuim in de zorg vliegen je om de oren; het verzuim in de zorg is te hoog. Hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen zei in 2018 al: ‘De zorg is ziek geworden’ en noemde verzuimpercentages van 6% alarmerend. Helaas zien in de praktijk vaak nog hogere percentages. 

 Als wij aan medewerkers vragen waarom het verzuim zo hoog is, dan is steevast het eerste en eensgezinde antwoord: de hoge werkdruk. Dat blijkt ook uit landelijke cijfers. Regeldruk, administratieve lasten en personeelstekort worden genoemd als redenen voor de te hoge werkdruk. 

Ben je uitgepraat als werkdruk als reden voor uitval

Werkdruk verlagen kan immers niet. De zorg heeft veel moeten bezuinigen en er is een chronisch tekort aan personeel. Het is ook geen sector waar thuiswerken een optie is en onregelmatige diensten zullen ook blijven bestaan. Dus moet de oplossing op de werkvloer worden gevonden. Maar:

  • Waarom valt de ene medewerker uit door hoge werkdruk en de andere niet?
  • Waarom heeft die ene instelling een verzuim dat dubbel zo hoog is als dat van de instelling even verderop?
  • Wat kan een werkgever bieden en waar kun je medewerkers verantwoordelijk voor maken?

Burnout vs. bevlogenheid

Bij het zoeken naar mogelijkheden werken wij graag met het JobDemands-Resources (JD-R) model van Bakker en Schaufeli. In dat model staat bevlogenheid centraal. Bevlogenheid als het tegenovergestelde van burn-out. 

Bevlogen medewerkers zijn vitaal, voelen zich fit en sterk, bruisen van energie en beschikken over grote mentale veerkracht en doorzettingsvermogen. Bevlogen medewerkers zijn toegewijd aan hun taak; ze zijn betrokken en vinden hun werk nuttig, zinvol en uitdagend. Bevlogen medewerkers gaan tenslotte op in hun werk, waardoor het soms lijkt of de tijd vliegt. Die medewerkers willen we allemaal! Daarmee is de volgende vraag: Hoe krijg je bevlogen medewerkers?

Op naar werkgeluk

Bevlogenheid bestaat uit de onderdelen vitaliteit, toewijding en absorptie. 

Het JD-R model is heel vaak getoetst en toegepast in werksituaties waar de taakeisen (werkdruk) hoog was. Wat bleek was dat toenemende taakeisen juist ook konden zorgen voor een grotere bevlogenheid. De sleutel hiervoor ligt in het gebruik van  zogenaamde hulpbronnen die zowel door de organisatie geboden kunnen worden (voorbeelden: goede feedback, rolduidelijkheid, autonomie, training en coaching etc.) als door de medewerker zelf kunnen worden aangewend (positivisme, ontspanning, eigenwaarde, effectiviteit etc.). Er zijn dus werkgebonden en persoonsgebonden hulpbronnen die kunnen zorgen dat medewerkers onder grote druk bevlogen kunnen raken en blijven in plaats van chronisch gestresst en opgebrand.

Als je dit model wilt gaan toepassen, dan kun je starten met een korte en eenvoudige vragenlijst die de bevlogenheid in kaart brengt: de UBES (Utrechtse Bevlogenheid Index). Deze vragenlijst bestaat uit 10 vragen die gaan over de 3 aspecten van bevlogenheid: Vitaliteit, Toewijding en Absorptie. 

In gesprek met medewerkers

De uitkomsten van deze vragenlijst geeft een indicatie van de bevlogenheid en geeft vooral handvatten om met individuele of met groepen medewerkers in gesprek te gaan. In deze gesprekken worden de werkstressoren geinventariseerd en wordt ook stilgestaan bij de mate van de invloed die je daar als medewerker op hebt. Dit kan leiden tot een set maatregelen die zowel door de werkgever als door de medewerker genomen kunnen worden (werkgebonden en persoonlijke hulpbronnen). 

Als laatste nog een opmerkelijke onderzoeksuitkomst:  Als werkdruk de oorzaak is van werkstress en verminderde bevlogenheid, dan blijkt dat het verminderen van de werkdruk de ervaren werkstress maar deels oplost en zeker geen positieve bijdrage levert aan de bevlogenheid van medewerkers.

Hoe nu verder?

Als je op zoek bent naar verdieping, dan zijn op internet heel veel wetenschappelijke artikelen te vinden van Bakker en Schaufeli over dit model, waardoor je nog veel meer inzicht krijgt in hoe dit nu precies werkt.

Heb je vragen over hoe je aan de hand van dit model met medewerkers aan de slag kan gaan om verzuim omlaag te brengen, neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend advies gesprek over hoe je leidinggevende in hun rol zet of dowload onze quickscan duurzame inzetbaarheid om erachter te komen aan welke ‘knoppen’ je moet draaien om duurzame inzetbaarheid van medewerkers te bevorderen. 

Mirjam Hohmann

Adviseur verzuim en duurzame inzetbaarheid & trainer

Daadkrachtig adviseur op het gebied van arbeid en organisatie, met de focus op verzuim en duurzame inzetbaarheid. Helpt managers bij de implementatie van nieuw beleid en om leidinggevenden en medewerkers hun verantwoordelijkheid op te laten pakken.

Een keer gratis en vrijblijvend sparren?

© Teamwerklust. Alle rechten voorbehouden. |  Design > Illustration >